Wielkanoc wiąże się z wieloma tradycjami, sięgającymi nawet XIV wieku. Jest nie tylko ważna ze względu na duchowy wymiar. Jest to bowiem czas, kiedy przyroda na nowo budzi się do życia. Jakie wielkanocne zwyczaje panują w Polsce?
Wiosenne porządki
Niezależnie od wyznania wszyscy przygotowują się do świąt sprzątając co tylko można. Wedle starego zwyczaju, wszyscy domownicy muszą przyłożyć się do porządków.
Pisanki
Najstarsze pisanki pochodzą z terenów sumeryjskiej Mezopotamii. Zwyczaj malowania jajek znany był także w czasach cesarstwa rzymskiego. Na ziemiach polskich najstarsze pisanki, pochodzą z końca X wieku. Wzór rysowano na nich roztopionym woskiem, a następnie wkładano je do barwnika – łupin cebuli lub ochry, które nadawały im brunatnoczerwoną barwę. W procesie chrystianizacji pisankę włączono do elementów symboliki wielkanocnej. Mają symbolizować rodzącą się do życia przyrodę, a w chrześcijaństwie dodatkowo nadzieję wynikającą z wiary w zmartwychwstanie Chrystusa.
Święconka
Obecnie w Wielką Sobotę święcone są nie tylko świąteczne pokarmy, ale i woda, ogień oraz cierń. Ozdobione bukszpanem koszyki powinny zawierać:
- baranka - symbol zmartwychwstałego Jezusa
- jajka - symbol rodzącego się życia
- chleb - symbol ciała Chrystusa, dobrobytu i pomyślności
- chrzan - symbol męki Pańskiej
- sól - istota prawdy
- ser - symbol pojednania człowieka z naturą
- babkę - symbol umiejętności
Śmigus-dyngus
Śmigus i Dyngus przez długi czas były odrębnymi zwyczajami. Z czasem tak się zlały ze sobą w jeden, że przestano rozróżniać, który na czym polega. Dzisiaj to słowo kojarzy się głównie z ruchomym świętem, które polega na oblewaniu każdego wodą.
Triduum Paschalne
Ostatnie trzy doby tego tygodnia: Wielki Czwartek (wieczór), Wielki Piątek, Wielka Sobota i Niedziela Zmartwychwstania znane są jako Triduum Paschalne. W czwartek z ołtarza znikają wszelkie przedmioty, a dzwony milkną aż do czasu zmartwychwstania. W Wielki Piątek odbywają się Drogi Krzyżowe, podczas których składa się ciało Chrystusa do grobu. Tego dnia obowiązuje ścisły post. Jedną z dawnych tradycji było zakopywanie żuru i śledzia, które były typowo postnymi potrawami. Istniał również zwyczaj przybijania śledzi do drzewa. W Wielką Sobotę w kościołach święci się pokarmy.
Niedziela Wielkanocna
W polskim zwyczaju, po porannej rezurekcji rodzina zasiada do uroczystego śniadania wielkanocnego, które rozpoczyna się składaniem życzeń i dzieleniem się święconką z koszyczka. Na stołach znajdują się jajka, wędliny, wielkanocne baby i mazurki. Stoły zdobione są bukietami z bazi i pierwszych wiosennych kwiatów.
Ze swej strony życzymy spokojnych i pogodnych świąt Wielkanocnych.
Napisz komentarz
Komentarze