Bigos jednak nie jest znany tylko kuchni polskiej. Przyrządzają go również Litwini i Białorusini. Co ciekawe, pierwotna wersja tego dania wcale nie była gotowana z kapusty, która dziś jest głównym składnikiem bigosu.
Bigos w XVII-XVIII w. to potrawa z siekanego mięsa, ryb lub nawet raków z dodatkiem cytryn, limonek i octu winnego. W XVIII wieku zaczęto zastępować drogie składniki kapustą kiszoną, co było formą naśladowania elitarnej kuchni, stąd nazywano go „bigosem z kapustą”. W XIX wieku, jak podkreśla Jarosław Dumanowski, proporcje mięsa do kapusty zmieniły się i w ten sposób powstał współczesny bigos.
Mimo zmian, nadal w książkach kucharskich znajdowały się przepisy na bigos bez kapusty. Wojciech Wielądko, autor Kucharza doskonałego (1783) podaje przepis na „bigos z karpia”. Przepisy zarówno na „bigos z pozostałej pieczeni lub mięsa z jabłkami” bez kapusty, jak i na „bigos hultajski z kapustą” zawarła Lucyna Ćwierczakiewiczowa w wydanej w 1860 r. książce 365 obiadów za pięć złotych. Nawet książki wydane już w XX wieku, jak grudziądzka Nauka gotowania do użytku ludu polskiego zawierały czasem przepisy na bigos bez kapusty.
Co ciekawe pierwotnie słowa bigos używano do określania sposobu siekania (zsiekać na bigos, 1534), nieco później nazywano tak potrawę z siekanego mięsa (1588). W XVII w. słowo „bigos” zaczyna oznaczać także posiłek przyrządzony z resztek pozostałych z poprzednich potraw. Od XVII wieku słowo było używane również w szerszym znaczeniu jako siekanina, a w znaczeniu przenośnym mówiono: "bigosować" w bójce, czyli: siekać na drobne kawałki (np. szablą).
Napisz komentarz
Komentarze