Jak pamiętamy, ostateczny kształt ubiegło rocznych budżetów jest wynikiem zmieniającego się w następstwie realizacji Polskiego Ładu systemu finansowania, ale także uruchomionej ad hoc pod koniec 2024 roku „kroplówki” wspomagającej samorządy dodatkowymi transferami środków. [...] Ogólna wielkość dochodów budżetowych w 2024 r. wzrosła wyraźnie w porównaniu z rokiem poprzednim we wszystkich kategoriach Jednostek Samorządu Terytorialnego, a w przypadku powiatów i województw dochody te były najwyższe od początku poprzedniej kadencji władz samorządowych. Co więcej, po raz pierwszy od kilku lat dynamika wzrostu dochodów przewyższyła tempo wzrostu PKB oraz przeciętnego wynagrodzenia w gospodarce. - czytamy we wstępie do Rankingu Wspólnoty, Sytuacja finansowa samorządów w 2024 roku.
Okazuje się jednak, że zmiany w prawie i finansowaniu nie przełożyły się na bogactwo samorządów z regionu.
Najbogatszym województwem w Polsce przeliczając dochody na jednego mieszkańca jest mazowieckie (881,79 zł per capita), za nim zachodniopomorskie (718,50 zł per capita) i kujawsko-pomorskie. Dolny Śląsk spadł w rankingu na piąte miejsce z dochodami per capita w wysokości 677,53 zł.
Najbogatsze miasta wojewódzkie to Warszawa, za nią Opole i Poznań. Zaraz za podium znalazł się Wrocław z dochodami na mieszkańca w wysokości 10 013,89 zł.
Dość spore zmiany zaszły wśród liderów poszczególnych kategorii, choć trzeba zauważyć, że w naszym regionie większość samorządów odnotowała spadek. Jedynie Jelenia Góra odnotowała najwyższy awans spośród wszystkich 48 miast na prawach powiatu, bo przesunęła się aż o 10 pozycji, osiągając 26 miejsce i swoje najlepsze w historii rankingu. Dochód per capita w 2024 roku wyniósł tam 8 110,19 zł.
Wszystkie kurorty z regionu, podobnie jak w latach ubiegłych znajdują się w czołówce rankingu, choć tylko Szklarska Poręba utrzymała się na zeszłorocznej pozycji.
- Karpacz - miejsce 6, spadek o jedno miejsce, 13 717,38 zł per capita
- Szklarska Poręba - miejsce 12, 10 472,00 zł per capita
- Świeradów-Zdrój - miejsce 16, spadek z miejsca 11, 9 454,39 zł per capita
Powiat lubański wśród sąsiadów
Na 295 powiatów ujętych w rankingu, powiat lubański wypada dość słabo. Dochody na jednego mieszkańca w 2024 roku wyniosły 1416,73 zł, co oznacza spadek z 215 na 224 miejsce. Wśród sąsiadów największym sukcesem, podobnie jak w tamtym roku, cieszy się powiat lwówecki, na liście rankingowej zajmuje 87 miejsce i dochody per capita wyniosły tam 1782,32 zł.
- powiat lwówecki - 1782,32 zł / miejsce 87
- powiat zgorzelecki - 1523,68 zł / miejsce 178
- powiat bolesławiecki - 1454,02 zł / miejsce 214
- powiat lubański - 1416,73 zł / miejsce 224
Inaczej wygląda zamożność miast powiatowych w regionie. W Polsce bezwzględnym liderem od lat są Polkowice ( 10706,10 zł per capita). W regionie liderem pozostaje Bolesławiec, bo zajął 34 miejsce w Polsce z dochodami na mieszkańca na poziomie 6304,93 zł. Lwówek Śląski jest 231 wśród miast powiatowych - 4931,52 zł per capita. Zgorzelec zajął 236 miejsce, z dochodami per capita 4908,85 zł. Natomiast Lubań, kolejny rok z rzędu, spadł z miejsca 219 na 238 i zanotował dochód per capita w wysokości 4885,55 zł.
Gminy powiatu lubańskiego
Od lat najbogatszą gminą powiatu jest Świeradów-Zdrój, choć miasto odnotowało spadek o pięć pozycji.
Spektakularny spadek dotyczy Gminy Platerówka, która zajęła 710 pozycję wśród 1464 gmin wiejskich ujętych w rankingu. To spadek o 441 miejsc, w 2024 roku dochody per capita w Platerówce wyniosły 5412,19 zł. Podobne spadki dotyczą pozostałych gmin powiatu. Siekierczyn znalazł się na 804 miejscu, to spadek o 330 miejsc (5332,14 zł per capita). Leśna przesunęła się na liście rankingowej o 267 miejsc w dół, na miejsce 594, z dochodami 4896,88 zł per capita. Gmina Lubań spadla o 119 pozycji, zajmuje 585 miejsce( 5542,04 zł per capita). Olszyna spadła o 64 miejsca, na miejsce 591, a dochody na mieszkańca w 2024 roku wyniosły tam 4908,20 zł.
METODOLOGIA RANKINGU
Metoda rankingu Metoda obliczania wskaźnika użytego w rankingu jest identyczna jak rok temu i w latach poprzednich. Po minięte zostały wpływy z dotacji celowych. Wpływ wielkiej, jednorazowej dotacji inwestycyjnej potrafi wy windować samorząd bardzo wysoko. Jest to awans incydentalny i niemający związku z trwałym wzrostem za możności budżetu. Wydaje się więc, że uwzględnienie tylko dochodów własnych i otrzymywanych subwencji lepiej oddaje hasło naszego rankingu (zamożność). Tak jak w ubiegłych latach, wpływają ce do budżetu dochody zostały skorygowane na dwa sposoby. Po pierwsze, odjęliśmy składki przekazywane przez samorządy w związku z subwencją równoważącą (regionalną w przypadku województw) – tak zwany w środowiskach samorządowych podatek janosikowy. Po drugie, do faktycznie zebranych dochodów dodaliśmy skutki zmniejszenia stawek, ulg i zwolnień w podatkach lokalnych (chodzi o to, aby porównywać faktyczną zamożność, a nie skutki podejmowanych w gminach autonomicznych decyzji odnoszących się do polityki fiskalnej). Ta poprawka odnosi się wyłącznie do samorządów gminnych, bo powiaty i województwa nie podejmują żadnych decyzji odnoszących się do po datków. Skorygowane w ten sposób dochody podzieliliśmy przez liczbę ludności każdej jednostki samorządowej.
Autorami rankingu są: Paweł Swianiewicz, który jest profesorem ekonomii, kierownikiem Zakładu Studiów Społeczno-Ekonomicznych w Instytucie Gospodarki Przestrzennej Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu oraz Julita Łukomska, która jest adiunktem w Katedrze Rozwoju i Polityki Lokalnej na Wydziale Geografii i Studiów Regionalnych Uniwersytetu Warszawskiego.
Napisz komentarz
Komentarze