W ciągu ostatniego ćwierćwiecza samorządy przejęły odpowiedzialność za szkoły podstawowe i gimnazjalne na swoim terenie. Dlatego to gminy maja wpływ m.in. na strukturę zatrudnienia kadry, zakładanie lub likwidację placówek, czy przekazywanie szkół innym podmiotom (np. stowarzyszeniom lub fundacjom).
Sprawie bacznie przygląda się także Instytut Badań Edukacyjnych, który w tym miesiącu przygotował raport na temat likwidacji szkół w poszczególnych gminach.
– Dokonując wyboru gmin do badania, staraliśmy się dotrzeć do tych, w których w latach 2007-2012 decydowano się na zastosowanie tylko jednej strategii zmian, tzn. w której albo dokonywano likwidacji szkół i konsolidacji sieci czyli przenoszenia uczniów z zamkniętej szkoły do innej placówki, albo przekazywano placówki stowarzyszeniom. Zależało nam bowiem na możliwości przyjrzenia się strategicznie „czystym” przypadkom, aby móc zrozumieć potrzeby i motywacje władz samorządowych oraz aby poznać konsekwencje ich decyzji – mówi Agnieszka Dziemianowicz-Bąk z IBE, współautorka raportu Likwidacja szkół podstawowych oraz przekazywanie stowarzyszeniom.
Okazuje się, że samorządy najczęściej decydowały się na ten trudny krok ze względów demograficznych. Trudna sytuacja w tej materii przekładała się na spadek liczby uczniów w szkołach i oddziałach klasowych. Kolejnym powodem zmian w oświacie były wydatki związane z prowadzeniem gminnych placówek. Wydatki te były wysokie zarówno ze względu na koszty utrzymania szkolnej infrastruktury, w szczególności budynków (stałe comiesięczne nakłady pieniężne oraz wydatki na modernizację), jak i ze względu na wynagrodzenia dla nauczycieli.
W naszym mieście ostatnio również sporo mówi się o ewentualnej konieczności pożegnania się z jedną ze szkół. Takim pogłoskom stanowczo zaprzecza zastępca burmistrza Lubania Mariusz Tomiczek: - To bzdura. Nie ma takich planów. Zarówno szkoły podstawowe jak i gimnazja w naszym mieście są pełne. – mówi. I podaje także dane, które w ostatnim czasie referowane były także miejskim radnym.
- W roku szkolnym 2013/14 w lubańskich placówkach przebywało i uczyło się 2498 dzieci i młodzieży w 94 oddziałach, z tego 447 w 3 przedszkolach publicznych i 2 niepublicznych (225 wychowanków) 1079 w 4 publicznych szkołach podstawowych i 747 w 3 publicznych gimnazjach. 15.66proc. uczniów to dzieci spoza miasta (w ubiegłym roku 22,9proc.). Wynika to z jednej strony z faktu atrakcyjności i poziomu szkół, z drugiej z uwarunkowań rodzinnych związanych z pracą rodziców uczniów w mieście. Wśród szkół podstawowych największa liczba uczniów z obwodu Szkoły Podstawowej nr 2 uczęszcza do innych szkół. Do szkół podstawowych nr 1 i 4 z kolei uczęszcza największa grupa uczniów spoza miasta. W gimnazjach zauważa się brak sugerowania się obwodem szkoły przy wyborze gimnazjum. Największa grupa uczniów spoza miasta uczy się w gimnazjach 3 i 1, a łącznie 26,5proc. (w ubiegłym roku 37,7proc.) wszystkich uczniów gimnazjów to uczniowie spoza miasta. W kolejnym roku nastąpił spadek liczby uczniów w SP nr 2 i 3 a w SP nr 4 lekki wzrost. W Gimnazjum nr 1 i 2 w roku szkolnym 2013/14 nastąpił kolejny spadek liczby uczniów, w GM 2 również 2 oddziałów. Wzrost liczby uczniów w kolejnych 2 latach nastąpił w Gimnazjum nr 3 (o 19 uczniów, tj. 5,9proc.) - tu utworzono o 1 oddział więcej. Jeśli chodzi o kadrę nauczycielską, w szkołach i placówkach zatrudnionych było 190 nauczycieli, o 15 mniej niż w roku ubiegłym. Największą grupę stanowią nauczyciele dyplomowani. Rozwiązano umowy z 3 nauczycielami zatrudnionymi na czas określony i z 2 nauczycielami w oparciu o art. 20 Karty Nauczyciela, a 2 nauczycieli przeszło na emeryturę.- wynika z raportu referowanego przez wiceburmistrza w czasie styczniowej sesji.
Problemem nie są także koszty. - W roku 2013 wzrosła subwencja MEN do kwoty 11 012 mln (o 989 tys. zł) i zmniejszyły się również koszty całkowite oświaty (o 664 tys. zł). Środki z budżetu miasta to kwota 8 513 mln, jest to o 1 653 mniej niż w roku ubiegłym. – dodaje Mariusz Tomiczek.
Okazuje się więc, że obawy niektórych mieszkańców są bezzasadne a samorząd wcale nie rozważa likwidacji jeden z lubańskich szkół. To tym lepsza wiadomość, że jak wynika ze wspomnianego raportu konsekwencje zamknięcia jednej z placówek odbiegały od oczekiwań.
Większość nauczycieli z likwidowanych lub przekazywanych stowarzyszeniu szkół w badanych gminach zachowała pracę, często jednak warunki ich zatrudnienia się pogarszały. Dochodziło do uelastycznienia warunków zatrudnienia, zwłaszcza w szkołach przekazanych stowarzyszeniom, gdzie nie obowiązują niektóre zapisy Karty Nauczyciela. W badanych miejscowościach więcej nauczycieli pracuje obecnie na część etatu. Wbrew oczekiwaniom większości gmin nie udało się także sprzedać budynków, w których funkcjonowały zlikwidowane szkoły, przez co oszczędności z likwidacji placówki są mniejsze od oczekiwanych. Lokale te albo stoją puste, albo nadal służą celom publicznym, tyle że zmieniają swą funkcję (np. powstają tam przedszkola albo mieszkania socjalne).
Napisz komentarz
Komentarze