Wideo. Lubań czyta Konopnicką

Uff! dobrze że nie Tetmajera.

A czy ten cykl zatwierdził pan minister od edukacji narodowej? Przecież patronka Maryja K. należała do grona najbardziej znanych a jednocześnie znienawidzonych przez kler i katolicką świecką bigoterię literatów polskich. Była działaczką na rzecz praw i równouprawnienia kobiet. Walczyła o wolność myśli i sumienia. Pisała wbrew cenzurze, zaborcom, krytyce i mimo braku pieniędzy... Nie mogła się "pogodzić z pojęciem Boga - dobrego stwórcy świata, opiekuna ludzi, który dopuszczał jednocześnie do nieznośnych cierpień, w niczym przez ludzi niezawinionych. O ile w sprawach wiary miała wahania, o tyle konsekwentnie przyjmowała postawę antyklerykalną, piętnując Kościół za jego zbrodnie, skrajne zmaterializowanie i przymierze z wrogami wolności narodów. Czy w repertuarze Biblioteki są jej utwory objęte kościelną cenzurą? Na przykład: "Jan Hus", "Imagina", "Do ojców Zmartwychwstańców"... i kilka innych.(?) Ostatnie 20 lat życia upłynęło Konopnickiej pod znakiem nieustannej tułaczki po Europie. Najważniejszą osobą w jej życiu stała się młodsza o 19 lat (lesbijka) malarka Maria Dulębianka. Jest to najbardziej przemilczana postać w biografii Konopnickiej. Obydwie poświęcały się przede wszystkim działalności feministycznej, walce o prawa kobiet do głosowania i studiowania. Dulębianka towarzyszyła pisarce do ostatnich chwil. Była też organizatorką gigantycznego pogrzebu Konopnickiej we Lwowie w 1910 r. Nie obyło się bez skandalu. Ponieważ kręgi klerykalne uważały Konopnicka za nieprawowierną, odwołano udział duchowieństwa i mowę biskupa Bandurskiego w czasie ostatniej drogi pisarki.